พูดถึงหนังเรื่องปรสิต…จากมุมมองคนรวย (คนหนึ่ง)

และในส่วนของเรื่องฐานะที่ฉันเรียกตนเองว่าเป็นคนรวยนั้น หากมีใครอยากตั้งคำถามว่าฉันรวยจริงหรือไม่ หรือแค่เพียงแอบอ้างซึ่งใครก็ทำได้ ฉันคงต้องปล่อยคำถามนั้นเอาไว้เพราะไม่คิดว่าการแนบ Statement มากับบทความเพื่อเป็นหลักฐานจะเป็นไอเดียที่ดีเท่าใดนัก คงทำได้เพียงขอร้องให้คุณผู้อ่านเชื่อในส่ิงที่ฉันเป็น ก้าวข้ามคำถามนั้นแล้วเปิดใจกับมุมมองที่บทความนี้จะนำเสนอ (เสียที)

มันทำให้ฉันต้องกลับมาคิดว่าทำไมฉันจึงไม่รู้สึกชื่นชอบ Parasite และฉันก็ได้รับคำตอบจากตัวเองว่า ถ้าคิดว่าภาพยนตร์เรื่องนี้เป็นกึ่งแฟนตาซี เรื่องราวที่ไม่มีทางเกิดขึ้นจริง เป็นหนังดราม่าปนตลกร้ายหนึ่งเรื่องที่เราเสพแค่เพื่อความเพลิดเพลิน หนังเรื่องนี้ตอบโจทย์ทุกอย่างตรงนั้นอย่างสมบูรณ์แบบ ทั้งในแง่ของความสนุก ความลุ้นระทึกชวนติดตามรวมทั้งภาพและภาษาหนังอันสวยงามสอดแทรกด้วยสัญลักษณ์ต่างๆ มากมาย

แต่ถ้าคิดว่าภาพยนตร์เรื่องนี้ทิ้งแมสเสจอะไรเอาไว้ให้กับคนดู สารพัดบทวิจารณ์ สารพัดเสียงลือเสียงเล่าอ้างว่าเป็นหนังดีที่เสียดสีสังคม สะท้อนแง่มุมความเหลื่อมล้ำต่างๆ ของชนชั้นในโลกระบบทุนนิยม นอกจากการเน้นย้ำถึงช่องว่างนั้นแล้ว ฉันไม่เห็นแมสเสจอื่นที่จรรโลงหรือสร้างแรงบันดาลใจใดๆ

และฉัน (ผู้เชื่อมโยงตัวเองกับครอบครัวปาร์คเพราะรวยเหมือนกัน) ได้แต่เฝ้าดูหนังเรื่องนี้ดำเนินต่อไปด้วยความรู้สึกว่าเรื่องราวช่างสุดแสนจะไม่ยุติธรรมกับครอบครัวปาร์ค ผู้ใช้ชีวิตระดับ Elite แต่ก็มีมุมที่ถูกใส่คาแรกเตอร์ให้พวกเขาดูเป็นตัวตลก เช่นคุณนายปาร์คผู้เป็นแม่ดูเป็นโรคประสาทอ่อนๆ ติงต๊อง และโดนหลอกได้ง่ายดาย หรือฉากเรต R ที่สามีถามถึงชุดชั้นในราคาถูก และภรรยาครวญครางร้องหายาเสพติด ดึงภาพให้พวกเขามีแง่มุมหยาบโลนไม่เลิศหรูเหมือนมุมอื่นๆ รวมทั้งยังมีความเหยียดชนชั้นล่างในหลายเหตุการณ์ แต่พวกเขาก็ยังถูกจัดว่าเป็นคนดีในสายตาของครอบครัวคิม และเป็นที่มาของประโยคอันสั่นสะเทือนจากคิมผู้เป็นแม่ว่า “พวกเขาเป็นคนดี เพราะเขารวย ถ้าฉันรวยฉันก็เป็นคนดีได้มากกว่านี้อีก”

อาจมีสักแว้บหนึ่งที่เมื่อเราเห็นข่าวเศรษฐีหรือดารา บริจาคเงินให้การกุศลตัวเลขเป็นหลายหลักแล้วเสียงหนึ่งในความคิดก็ดังขึ้นมาว่า บริจาคเยอะก็ถูกแล้วนี่ ก็เขามีเงินเยอะ ให้สังคมแค่นี้ขนหน้าแข้งไม่ร่วงหรอก

จริงอยู่ที่ฐานะนั้นเป็นตัวแปรสำคัญหนึ่งที่บ่มเพาะความเคยชิน สภาพสังคมตามที่ฐานะนั้นดำรงอยู่ก็หล่อหลอมพฤติกรรมและส่งอิทธิพลต่อลักษณะนิสัยต่างๆ ของคนๆ หนึ่ง แต่ไม่ใช่เสมอไปในแง่ของการเป็นคนดี

การมีฐานะดีไม่จำเป็นต้องมากับจิตใจที่ดีเสมอไป และการมีฐานะที่ไม่ดีก็ไม่ใช่ข้อบ่งชี้ว่าคนๆ นั้นจะต้องนิสัยเลวทราม นี่คือเรื่องจริงที่เราทุกคนต่างรู้กันอยู่ หากก็ยังมีคนอีกมากมายเช่นกันที่มีทัศนคติแบบเดียวกับคุณแม่ครอบครัวคิม นั่นคือมองว่าใครสักคนเป็นคนดี เพราะเขารวยเขาจึงเป็นคนดีได้ ในขณะที่คนจนนั้นไม่มีทางเลือกและโดนสภาพสังคมบีบคั้นให้ต้องเห็นแก่ตัวไว้ก่อน จึงไม่มีจิตใจที่จะเอื้อเฟื้อเผื่อแผ่หรือคิดถึงผู้อื่น

แม้จะกลับตาลปัตรกับซึ่งคำพูดของคุณแม่ครอบครัวคิม แต่สิ่งที่เหมือนกันคือไม่ว่าจะเป็นผลงานวิจัยหรือคำพูดประโยคหนึ่งจากหนัง ล้วนไม่สามารถสะท้อนภาพความจริง “ทั้งหมด” ได้อย่างสิ้นเชิง ความจริงที่ว่าไม่ว่าเราจะมาจากชนชั้นไหนก็ตาม สภาพชนชั้นไม่ใช่ตัวชี้วัดสีขาวหรือสีดำ ทุกคนต่างเป็นสีเทาที่เฉดแตกต่างกันออกไป แต่เราทุกคนมีสิทธิ์เลือกเฉดของสีเทานั้นและเราล้วนรู้อยู่แก่ใจว่าชนชั้นไม่ใช่ข้ออ้างที่เราจะเอาเปรียบใคร คนรวยไม่จำเป็นต้องโดนสวมภาพอันน่าหมั่นไส้หรือโดนคาดหวังว่าจะต้องเป็น “ผู้ให้” มากกว่าคนอื่นๆ คนจนก็ไม่จำเป็นที่จะต้องใช้ความจนเป็นข้ออ้างเรียกร้องความน่าสงสาร ปมชีวิตของทุกคนคือเรื่องราวที่แตกต่างกันออกไปแต่การเป็นคนดีหรือไม่นั้นอยู่ที่ทางเลือกของใจเราทั้งสิ้น

หากแต่ความจริงของทางเลือกนั้นจะยังคงเป็นความจริงอยู่ตลอดไป

เราทุกคนอาจมีเงาของปรสิตแอบแฝงอยู่ในจิตใจ

แต่เราไม่จำเป็นต้องเลือกเส้นทางที่ผิดเพราะปรสิตนั้นบอกให้เราทำ

* อ้างอิง: https://greatergood.berkeley.edu/article/item/how_money_changes_the_way_you_think_and_feel

http://socialpsychonline.com/2016/12/donation-psychology-wealth/